طراحان نوگرای پوستر و پلاکارد سینمای ایران

در قسمت اول این مقاله با تعریف پلاکارد سینمایی و اولین تلاشها برای اعلان آگهی در سینمای ایران آشنا شدید و در دومین قسمت نیز با پیشگامان طراحی پوستر و پلاکارد سینمایی کشورمان آشنا شدید در این قسمت نگاهی خواهیم داشت به پیشگامان طراحان نوگرا ی پوستر و پلاکارد در سینمای ایران

طراحی پوستر در ابتدا زیرمجموعه‌ای از هنر نقاشی بود و از این هنر برای طراحی استفاده می‌کردند. بعدها طراحی پوستر بخشی از هنر گرافیک شد و گرافیست‌ها با قابلیت‌هایی که این رشته برایشان داشت،‌ توانستند تحول بزرگی در این زمینه به وجود بیاورند. طراحان نوگرا نگاهی گرافیکی به پوستر‌های سینمایی داشتند و از نگاه سنتی و نقاشی محور فاصله گرفتند.
در سال 1337 با تأسیس دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران ، در درس هنرهای تزیینی طراحی پوستر به ‌عنوان یکی از سرفصل ‌های درسی برای دانشجویان تدریس شد . واین یعنی حضور گرافیک در عرصه پوستر.

«مرتضی ممیز» طراح نوگرا اولین پلاکات را برای فیلم «تارعنکبوت» ساخته «مهدی میر صمدزاده» که در سال ۱۳۴۱ طراحی می‌کند این پوسترشلوغی و رنگ و وارنگی سایر پوسترها را نداشت. «مرتضی ممیز» با طراحی پوستر فیلم‌های «گوزن‌ها» (مسعود کیمیایی)،«ستارخان» (علی حاتمی)، «آرامش در حضور دیگران» (ناصر تقوایی)، «مغول‌ها» (پرویز کیمیاوی) «غریبه و مه» (بهرام بیضایی) و «طبیعت بیجان» (سهراب شهید ثالث) سبک جدیدی از طراحی پوستر را بنیان نهاد که در آن عناصر و اصول گرافیک مانند لی اوت ،لوگو و تایپوگرافی و… در آن پر رنگ بود.

چند سال بعد «عباس کیارستمی» کار متفاوتی در پوستر فیلم «قیصر» انجام داد اوبرای اولین بار با بزرگ کردن و آگراندیسمان عکس ترام دار صورت بازیگر فیلم پوستر را طراحی کرد این کار در زمان خود نوعی نوآوری بود و نام «کیارستمی» را در زمره طراحان نوگرا در سینمای ایران مطرح کرد.
بعد «فرشید مثقالی» برای فیلم «گاو» و «پستچی» (داریوش مهرجویی)، «دار» (رضا علامه‌زاده) و «شازده احتجاب» (بهمن فرمان‌آرا) و «آیدین آغداشلو» روی یکی دو پوستر‌های متفاوت طراحی کردند.

از سال ۱۳۴۹ به بعد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به تولید فیلم‌های کوتاه و انیمیشن پرداخت و در زمینه طراحی پوستر دست به کار تازه ای زد. این کانون زیر نظر فرشید مثقالی برای هر یک از فیلم‌های کوتاه خود پوستری را نیز طراحی و منتشر کرد.

طراحان این اعلان‌ها، «فرشید مثقالی» و بعداً «نورالدین زرین کلک»، «علی اکبر صادقی»، «مصطفی اوجی»، «ابراهیم حقیقی»، «بهرام خائف»، «محمدرضا دادگر» و «هوشنگ محمدیان» بودند که سعی می‌کردند آزاد و خارج از قید و معیارهای معمول در جامعه، پوسترهای جالبی را طراحی کنند. از این عده «ابراهیم حقیقی»، «محمدرضا دادگر» و بعداً «پرویز محلاتی» بعد از انقلاب پوسترهای دیگری برای سینمای حرفه ای طراحی کردند.کارهای «علی اکبر صادقی» در این دوره از ویژگی خاصی برخوردار بود. او اولین کسی است که پوسترهایی با حال و هوای سنتی ایران برای فیلم ساخته است. با برپایی جشنواره‌های متعدد در دهه پنجاه، عده دیگری از طراحان دیگر چون صادق بریرانی، قباد شیوا، فوزی حسن تهرانی و حمید نوروزی هم به میدان آمدند.

ادامه دارد…..

برای خواندن قسمتهای قبلی از لینکهای زیر استفاده فرمایید.

قسمت اول

قسمت دوم

نوشته طراحان نوگرای پوستر و پلاکارد سینمای ایران اولین بار در سرزمین هنر. پدیدار شد.