«راه طی شده» ی بازرگان به روایت علی ملاقلی پور
برای تماشای مستند “راه طی شده ” ساخته یادگارزنده یاد”رسول ملاقلی پور” و کارگردان فیلم سینمایی”قندون جهیزیه” به سینمافلسطین، محل برگزاری نهمین دوره دورهمی“عمار” رفتم.
فیلم “راه طی شده” یک مستندسیاسی و عقیدتی است که علی ملاقلی پور در آن، به تورق تصویری برشهایی از زندگی و فعالیتهای سیاسی و اجتماعی مهندس مهدی بازرگان و تفکرات او پرداخته است تا از این طریق بازنگری زاویه دار عقیدتی جبهه ملی، نهضت آزادی وسازمان مجاهدین خلق را با برداشت خود روایت کند. نزدیکان و همکاران و همفکران بازرگان و کسانی ازطیفهای دیگر، ملاقلی پور را در این روایت تصویری یاری کرده اند.
حضورکارگردان به عنوان راوی، درجای جای “راه طی شده” گرچه به شکل دهی وانسجام روندموضوعی فیلم کمک کرده است، ولی در بسیاری از جاها، او میتوانست درتصویر و آینه نباشد و مضامین و محتوای همسو باسخنان مصاحبه شوندگان درآینه نقش ببندد.
آینه و استفاده روایی
استفاده از آینه در روایت اثر، از منظر فرم و ساختار،آن را از آثار مشابه کلیشه ای متمایز کرده و بازی آیینهها به تنوع تصاویر و بیان مفاهیم فیلم، مدد رسانده است.
آنچه از آغاز این مستند تا پایان آن، خود نمایی میکند، کوشش کارگردان برای اثبات ارتباط و اتصال سازمان مجاهدین خلق(منافقین) به بازرگان و نهضت آزادی و نمایش انحراف آنها دربرداشتها و استنباطهای شخصی از قرآن کریم است.
همچنین بر این نکته که سرچشمه انحرافهای مجاهدین خلق، تلقیهای نادرست آنها و بازرگان و نهضت آزادی از قرآن مجید و مبارزه بوده، تاکید شده است.
فقدان وجاهت علمی
با آنکه سعی شده، راه طی شده از مسیر نقد گونه به آدمها و رویدادهای گوناگون بپردازد، ولی مستند ملاقلی پور، چون عمدتاً به برشهایی از افکار و فعالیتهای مختلف بازرگان و همرزمانش پرداخته است، لذا دارای وجاهت یک تحلیل کامل علمینیست و از این نظرجای کار داشته است.
در هرحال فیلم راه طی شده، روایت شخصی و سلیقه ای فیلمساز از “راه طی شده” بازرگان، دوستان و همفکران او، جبهه ملی، نهضت آزادی و سازمان مجاهدین خلق وبرخی عملکردهای سیاسی و اجتماعی و دریافتهاوبرداشتهای آنها از قرآن است.
راه طی شده درهمین حد و اندازه هم ،نشان میدهدکه کارگردان آن،دربازگویی وبازساز ی بخشهای مهمیازاهداف سیاسی،عقیدتی وسینمایی خود دراین اثردست یافته است.
نوشته «راه طی شده» ی بازرگان به روایت علی ملاقلی پور اولین بار در سرزمین هنر. پدیدار شد.