از «همفری بوگارت» تا «آرنولد شوارتزنگر» | یادی از دوبلور توانای ایران
در میان پیامهای ارسالی در گروه تلگرامی«سرزمین هنر» دلنوشته ی آقای حمید صرافی را برگزیده ایم که به نقش آفرینی جاویدان دوبلور توانای کشورمان زنده یاد حسین عرفانی اشاره کرده اند. با گرامیداشت یاد آن عزیز این دلنوشته را مرور میکنیم.
حسین عرفانی هم از میان ما رفت. یک عمر جای همه بازیگران مرد مشهور تاریخ سینما برای ما حرف زد از «همفری بوگارت» و «مارلون براندو» و «الک گینس» تا «ساموئل ال جکسون» و «آرنولد شوارتزنگر». گوش من و ما پر است از صدای منعطف و بینظیر او در کلی فیلم…
دوران کودکی و نوجوانیام اما اسم او را در کنار نام همسرش، شهلا ناظریان، اولین بار در برنامه رادیویی «صبح جمعه با شما» شنیدم. حسین عرفانی در کنار زندهیاد «منوچهر نوذری» و «علیرضا جاویدنیا»، صدای اصلی و ماندگار کلی تیپ و شخصیت بود که در آن دوران تلخ جنگ، ما را میخنداندند.
بعدها وقتی بعداز ظهر یک روز تعطیل یکی از اعیاد مذهبی، در فیلم «دیدی و ارثیه فامیلی» که شبکه یک پخش کرد، جای هفت شخصیت حرف زد دوباره اسم او بر سر زبانها افتاد.
آن زمان بزرگتر شده بودم و علاقمند به دوبله و تازه فهمیدم جای کلی آدم از «اورسن ولز» گرفته تا «توشیرو میفونه» حسین عرفانی بوده که حرف زده است.
آن زمانها پدرم تازه اجازه داده بود که دستگاه ویدیو بخریم و یادم میآید فیلم «فرار بزرگ» جزو اولین فیلمهای دوبلهای بود که در خانه خودمان و با دستگاه خودمان تماشا کردم و همان زمان هم عاشق شخصیت «ریچارد آتنبرو» شدم و شک ندارم صدای عرفانی که روی چهره جدی و مدیر «آتنبرو »فوقالعاده نشسته در این حس مطبوع نقش اصلی را داشته است.
اتفاقاً همان وقتها بود که عاشق مدل حرف زدن عاقل اندر سفیه او به جای «جالی»، اسب لوک خوششانس، هم شدم و دوست داشتم جمعه صبحها شود و تلویزیون را روشن کنم و یک راست بزنم شبکه دو تا صدای او را کنار «منوچهر والیزاده» و زندهیاد «محمد عبادی» (در نقش بوشوگ) بشنوم.
«نوید غضنفری» هم درست اشاره کرد که چهارشنبه شبها هم تماشای «لبه تاریکی» شعفانگیز بود با صدای او -و البته «جلال مقامی»- که خیلی لات و لوتی و لمپنی جای «جدبرگ» آمریکایی (جودان بیکر) حرف میزد و آخرش که کشته شد در آن خانه در آن شب غمگین شدیم حسابی.
او با همان بیپروایی و لحن لمپنماب دوبلور «هنری هشتم» (رابرت شاو) مردی برای تمام فصول بود و به طرز بینظیری بدجور شخصیت عوضی پادشاه را عیان کرد بخصوص همجایی که در ابتدای فیلم با لباس فاخر در گل و لای کنار رودخانه فرود میآمد و قهه قهه مستانه سر میداد.
این اواخر هم فحشهای «ساموئل ال جکسون» را شاهکار ادا کرده بود در دوبله «قصههای عامهپسند».
تمام این سالها و بخصوص بعد از آغاز پادکست «ابدیت و یک روز» آرزو داشتم با صداهای دوران کودکی و نوجوانیام گفتوگو کنم که هیچگاه نشد و غم و حسرتش بدجوری به دلم مانده است.
این روزها دیگر کمتر فیلمیرا دوبله میبینم از سینمای روز ولی دیوانهوار دوست دارم باز فیلمهای تاریخ سینما را با صدای این بزرگان تجربه کنم. خدایت بیامرزد، عرفانی، حسین که سهم بزرگی در عشق من و ما به سینما داشتی با صدای پر طنین و استوارت.
پینوشت: فهرست برخی از شخصیتهایی که حسین عرفانی به عنوان دوبلور به جای ایشان در نسخه دوبله فیلمها حرف زده بود به روایت ویکی پدیا:
آرنولد شوارتزنگر (انتقام منصفانه، روز ششم، داغ سرخ، ترمیناتور (۱، ۲، ۳، ۵)،ارباب حلقهها و……(از فهرست آثار این دوبلور پیشکسوت بیشتر بدانید)
نوشته از «همفری بوگارت» تا «آرنولد شوارتزنگر» | یادی از دوبلور توانای ایران اولین بار در سرزمین هنر. پدیدار شد.