دارو‌های گیاهی که برای سرماخوردگی کودکان

در زمستان عفونت‌های ویروسی و باکتریایی دستگاه تنفسی فوقانی از جمله آنفولانزا و سرماخوردگی در کودکان بسیار شایع است.

بسیاری از گیاهان دارویی که برای سرماخوردگی در بزرگسالان استفاده می‌شوند را می‌توان با کاهش مقادیر مصرفی برای کودکان نیز به کار برد.

آقطی

آقطی درختچه‌های برگ ریز است و به طور وسیع در اروپا و آسیای مرکزی رشد می‌کند. گل آذین آقطی  پهن است. این گل‌ها بوی اندک و طعم شیرین اولیه و سپس طعم تلخ و تند ثانویه دارند. این جنس در ایران یک گونه گیاه علفی دائمی جنگل روی دارد که معمولاً در مناطق روشن و تخریب نیافته جنگلی می‌روید. آقطی به ویژه اگر همراه با نعنای فلفلی تجویز شود، در مراحل اولیه آنفولانزا در کاهش تب موثر است. این گیاه در رفع ترشحات ریوی در دستگاه تنفس فوقانی موثر است. مقادیر مصرف آن در کودکان شبیه بزرگسالان بوده و ایمن است.

زیرفون

این گیاه در بسیاری از کشور‌های اروپایی همانند چای به عنوان یک آرامبخش عمومی به کار می رود. زیرفون در کاهش تب در کودکان مبتلا به آنفولانزا مفید است.

شیرین بیان

ریشه و ریزوم‌های گیاه شیرین بیان از تیره فاباسه (لگومینوز) دارای اثرات خلط آور، محرک ترشحات و موکولیتیک است. گلیسیریزین موجود در آن همانند دیگر ساپونین‌ها باعث افزایش ترشح ریوی و انتقال موکوس به شیوه رفلکسی در معده می شود. مصرف شیرین بیان در کودکان مشکلی ندارد، هرچند در بزرگسالان در برخی شرایط به دلیل اثر احتباس آب باید با احتیاط مصرف شود. این گیاه در بهبود نزله و کاهش مشکلات تنفسی کودکان مفید است.

لیمو

این گیاه بومی آسیا بوده و در سطح دنیا به خصوص نواحی مدیترانه به فراوانی کشت می‌شود. آب میوه لیمو خواص آنتیباکتریال داشته و به صورت گرم همراه عسل در تسکین سرفه‌های ناشی از سرماخوردگی و تب‌ها مفید است. باید توجه داشت که عسل در کودکان زیر یکسال منع مصرف دارد.

سیر

سیر دارای اثرات ضدباکتری و ضدویروس است. مصرف خوراکی سیر به طور سنتی منجر به افزایش دمای بدن و تعریق می‌شود و میزان ترشحات ریوی را می‌کاهد. باید توجه داشت که مصرف موضعی مسیر در پوست و یا ملتحمه چشم کودکان سبب سوزش و یا ایجاد تاول می‌شود و منع مصرف دارد.

اوکالیپتوس

حدود ۷۰ درصد از اسانس اوکالیپتوس را مونوترپن اکسیژنه سینئول تشکیل می‌دهد. سینئول دارای خواص محرک ترشح و یا بازدارنده آن (بسته به مقادیر مصرف) ضدباکتری و ضدقارچی است. سینئول محدودة درمانی وسیعی داشته و تقریباً به جز یک مورد سمیتی از آن گزارش نشده است. امروزه محلول ها، سوسپانسیون‌ها و فرآورده‌های غیرخوراکی و استنشاقی بسیاری از اوکالیپتوس وجود دارد که در تسکین کودکان و بزرگسالان مبتلا به مشکلات تنفسی در آسم و سرماخوردگی‌ها به ویژه به صورت بخور تجویز می‌شود. باید توجه شود که در کودکان مصرف داخلی ندارد.

خطمی

برگ‌ها و گل‌های این گیاه حاوی موسیلاژ بوده و سبب نرم شدن بافت‌های مخاطی می‌شوند. این گیاه را همراه با بارهنگ سرنیزه‌ای درمان برونشیت در کودکان مطابق با مقادیر مصرف استاندارد بزرگسالان استفاده می‌کنند.